आषाढी एकादशी

आषाढी एकादशी

आषाढी एकादशी (Aashadhi Ekadashi), ज्याला 'महाएकादशी' किंवा 'शयन एकादशी' असेही म्हणतात, ही हिंदू धर्मातील एक अत्यंत महत्त्वाची व्रत आणि भक्तीपर सण आहे. ही एकादशी आषाढ महिन्यात शुक्ल पक्षातील अकराव्या दिवशी साजरी केली जाते. ही तिथी भगवान विष्णूच्या शयनासाठी (निद्रेला जाण्याचा दिवस) म्हणून ओळखली जाते

आषाढी एकादशीचे धार्मिक महत्त्व
या दिवशी भगवान विष्णू क्षीरसागरात चार महिने झोपेत जातात, ज्याला चातुर्मास म्हणतात.

या दिवसापासून पुढील चार महिने धार्मिक व्रते, उपवास, पूजाअर्चा अधिक प्रमाणात केली जातात.

पंढरपूर येथे विठोबा (विठ्ठल) या भगवान विष्णूच्या अवताराची विशेष पूजा होते. लाखो वारकरी पंढरपूरात विठ्ठलाच्या दर्शनासाठी पायी वारी करतात.

वारी आणि वारकरी संप्रदाय
वारी: ही संत तुकाराम व संत ज्ञानेश्वर महाराज यांची पालखी पंढरपूरला पोहोचते.

वारकरी संप्रदाय: 'पायी चालत जाणे', 'अभंग गायन', 'टाळ-मृदंगासह कीर्तन' यांचा समावेश असतो. वारीत लाखो लोक सहभागी होतात, ही भारतातील सर्वात मोठ्या धार्मिक यात्रांपैकी एक आहे.

उपवास व पूजाविधी
उपवास: भक्त या दिवशी पूर्ण उपवास किंवा फळाहार करतात. काहीजण फक्त पाणी पितात.

पूजा: विष्णू अथवा विठ्ठलाच्या मूर्तीची विशेष पूजा केली जाते.

भक्त “पांडुरंग विठ्ठल हरि बोल” असे नामस्मरण करतात

"विठ्ठल, विठ्ठल, विठ्ठल, विठ्ठल, हरी विठ्ठल, हरी विठ्ठल, हरी विठ्ठल, हरी"

"पंढरीचा वास, माझ्याची आस, पांडुरंगाच्या दर्शनाची, लागलीया ओढ"
"वारीस जातां वाटे, विठ्ठल भेटीची ओढ लागे, नामाचा गजर, अंतरी आनंद"
"टाळ, मृदुंग, वीणा, ज्ञानदेवांचा वारसा, तुकोबांचे अभंग, विठ्ठल नामाचा गजर"
"देहू-आळंदी, पंढरीची वाट, वारकऱ्यांची मांदियाळी, विठ्ठल नामाचा गजर"
"वारीचा आनंद, अनुभवावा, विठ्ठल भक्तीत, तल्लीन व्हावे"